Πολλαπλές αφηγήσεις της ομάδας εμψυχωτών
...στο ποτάμι
Δ.Ε.Ν. ΧΤΙΖΟΥΜΕ
Η δεύτερη εβδομάδα πέρασε πιο χαλαρή από ότι η πρώτη. Οι ομάδες κυλούσαν πιο ομαλά, τα παιδιά πια, είχαν ξεπεράσει το άγχος επειδή γνώριζαν το μέρος που θα έρθουν και τι θα κάνουν, ήταν πιο άνετα, εκφράζονταν πιο εύκολα, άρχισαν να χτίζουν σχέσεις μεταξύ τους και προσπαθούσαν να φτιάξουν κάτι όλοι μαζί βοηθώντας - δίνοντας χώρο - ο ένας τον άλλον. Για να μην ακούγονται πολλά και διάφορα ονόματα των ίδιων των παιδιών αποφάσισαν να βάλουν ένα όνομα στην ομάδα τους και να γράψουν μια ιστορία.
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΕΝΟΣ ΓΑΜΟΥ…
ΔΕΥΤΕΡΑ
‘Έπιασε βροχή στο γάμο
Και που να πάω και τι να κάμω!!!
Η καλεσμένη μας βρεγμένη
Το τι θα γίνει με αγωνία αναμένει.
Μας έπιασε μια ανησυχία
Και ανοίξαμε πάλι τα σχολεία.
Απογοήτευση απ τα παιδιά μεγάλη,
Μα ευκαιρία για ποτάμι είχαμε κι άλλη.
Με οδηγό τη δημιουργικότητα
Ξεπεράσαμε την πραγματικότητα.
ΤΡΙΤΗ
Ανοίξαμε το σπιτικό
με τραγουδάκια και χορό,
του γάμου η απέραντη γαλήνη
σφραγίστηκε με χειροποίητη πλαστελίνη.
Έτσι ζυμώθηκαν και οι σχέσεις
Μη φοβάσαι, θα σε κρατώ, να μη μου πέσεις.
ΤΕΤΑΡΤΗ
Πήραμε τον δρόμο προς την ωριμότητα,
Χειριστήκαμε τις καταστάσεις με σοβαρότητα.
ΠΕΜΠΤΗ
Της φαντασίας ταξιδιώτες μεγάλοι και μικροί
Ευχούλες δώσαμε, για όλους στη ζωή
Αφού και αυτή είναι τόσο μα τόσο δα μικρή
Να είναι παραμυθένια η κάθε μας στιγμή
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Με χαρτί, στυλό και τρεις κιθάρες
Όχι, δεν κάναμε άρες μάρες κουκουνάρες.
Με στιχάκια για έρωτες και μουσικό αυτί
Συμμαζεύτηκε η ζημιά στο πι και φι.
ΣΑΒΒΑΤΟ
Ο μήνας του μέλιτος έγινε στο ποτάμι
Γνωρίσαμε και τρεις φυλές, δεν ήταν ινδιάνοι.
Το νεράκι κερασμένο και πάρα πολύ μπούζι
για επιδόρπιο μας είχαν’ κατακόκκινο καρπούζι.
ΚΥΡΙΑΚΗ
Σαν επιστρέψαμε στους τόπους και μείναμε μοναχοί
Σκεφτήκαμε πως ήταν το κάθε μας μαζί
Αφού επιλέγουμε την συνυπαρξία
Η δέσμευση μπορεί να γίνει ελευθερία…
ΣΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ - ΕΝΤΟΣ ΚΙ ΕΚΤΟΣ ΜΑΣ
Την δεύτερη εβδομάδα το πούλμαν συνέχιζε κάθε πρωί να έρχεται γεμάτο με παιδιά στο σχολείο της Γαλάνης. Αυτή την εβδομάδα κύριο θέμα μας ήταν να φτιάξουμε την δική μας φυλή, να ανακαλύψει η κάθε ομάδα την δική της ταυτότητα και να την παρουσιάσει μέσα από τραγούδια, ιστορίες, χορούς και αλλόκοτους ήχους. Μα πάνω από όλα, όλη αυτή η αναζήτηση μας έφερε κοντά ως ομάδα αλλά και ως εμψυχωτές με παιδιά. Νιώσαμε πλούτο με τους επισκέπτες που είχαμε. Χαρήκαμε πάρα πολύ που δημιουργήθηκαν φιλίες ανάμεσα σε παιδιά που στην αρχή ήταν απόμακρα και δεν συμμετείχαν. Μάθαμε με ήχους να δημιουργούμε μουσική, με μία μπάλα και μικρό χώρο να στήνουμε ποδοσφαιρικούς αγώνες, να ηρεμούμε υπό τους ήχους της φύσης κάνοντας Yoga, να γράφουμε τα τραγούδια μας και να τα χορογραφούμε, να σπάμε την σιωπή μας παίρνοντας χρόνο και να δημιουργούμε ιστορίες με μυστικούς τόπους. Το ταξίδι μας συνεχίζεται μαζί με τις φυλές των Μπαν-μπάνα και Μπάλα-μπάλα, την Φυλή της Συνεργασίας, τους Μπέκε-σο-σόμπα, τους Τόκι-Τοκι και την Φυλή του Ουρανού.
ΜΕ ΜΙΑ ΛΕΞΗ - ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
Πρωινό ξύπνημα
παιδιά με χαμόγελα
φωνές και τραγούδια
να ρωτάνε όλοι
πότε θα πάμε
στο ποτάμι.
Τα σύννεφα πιάστηκαν χέρι χέρι
ο ήλιος κρύφτηκε
έκλαιγαν οι νεράιδες
δάκρυα κυλούσαν στο ποτάμι.
Πρόσωπα σιωπηλά μάτια θολομένα.
Γιατί δεν πάμε στο ποτάμι;
Με μια λέξη το λέμε όλοι
Το ποτάμι
ΕΥ-ΛΟΓΟΣ
Ο Οδυσσέας Ελύτης έλεγε ‘Ο ασυγχρονισμός της φύσης και του ανθρώπου έφερε τον ασυγχρονισμό της ψυχής και του σώματος’ αυτό νομίζω ότι πάθαμε στην αρχή της εβδομάδας. Πιστεύω ότι κρατήσαμε την ψυχραιμία μας και φέραμε πάλι τον συγχρονισμό. Μια εβδομάδα πλούσια σε νέες φυλές σε ανατροπές (ομάδα εβήβων) και προκλήσεις – προσκλήσεις …μια ευλογία τόσο για τούτο τον τόπο που μας φιλοξενεί όσο και για μας: “Ευλογιμένος ο άνθρωπος που κάθε μέρα του επιτρέπεται να ατενίζει κάτι τόσο αγνό όσο ο ουρανός, το ηλιοβασίλεμα την ώρα που (κάθε λογής) επαναστάσεις συγκλονίζουν τον κόσμο”. Henry David Thoreau
«Περάσματα»: η 2η εβδομάδα δράσεων του βαν των ΔΕΝ
Κόρη: Μπαμπά, τι είναι αυτό που κάνει τα πράγματα άνω-κάτω;
Πατέρας: Τι εννοείς; Τι πράγματα; Τι άνω-κάτω;
Κ: Δηλαδή, οι άνθρωποι ξοδεύουν τόσο χρόνο για να συμμαζέψουν τα πράγματα, αλλά φαίνεται να μην ξοδεύουν καθόλου χρόνο γι’ ανακάτεμα. Φαίνεται σαν τα πράγματα να γίνονται άνω-κάτω από μόνα τους. Κι έτσι οι άνθρωποι για άλλη μια φορά εξαναγκάζονται να τα συγυρίσουν.
Π: Γίνεται όμως ν’ ανακατευτούν τα πράγματά σου όταν δεν τα αγγίζεις;
Κ: Όχι – αν δεν τα αγγίξει κανείς. Αν τ΄ αγγίξεις όμως – ή αν τ΄ αγγίξει ο οποιοσδήποτε – τότε ανακατεύονται και ανακατεύονται χειρότερα αν τ΄αγγίξει κάποιος άλλος εκτός από μένα.
Gregory Bateson (1987:22) STEPS TO AN ECOLOGY OF MIND, Jason Aronson Inc. London
Με μία πρώτη ματιά η εβδομάδα που διανύσαμε μοιάζει παρόμοια με την προηγούμενη: έμπλεη ανατροπών δηλαδή και με βασικότερο προβληματισμό να αφορά το ρόλο των διαμεσολαβητών, όπου παρότι κάποιοι εξ αυτών έχουν σχέση με τα ΔΕΝ ή τα ΚΕΣΠΕΜ - άρα κατά μία έννοια πρόκειται για “συγγενικά πρόσωπα” - δε λειτούργησαν σύμφωνα με τις αρχικές μας προσδοκίες, αλλά και βάσει όσων είχαν “υποσχεθεί” οι ίδιοι. Την αρχική αίσθηση ματαίωσης αντικατέστησε η συνειδητοποίηση ότι είναι παράλογο να περιμένει κανείς ένας τρίτος να “αγκαλιάσει” τις δικές μας προσδοκίες (και την ανάλογη μεθοδολογία) με τον ίδιο τρόπο και άρα έχουμε να σταθούμε σε μία εσωτερική απόφαση δική μας για το ρόλο τους, το ρόλο μας, τις προσδοκίες μας, την εκάστοτε κοινότητα.
Πέρα από τις προσδοκίες ή μη, αλλά και πέρα από το ρόλο της διαμεσολάβησης, τέθηκε το ζήτημα του πως χτυπά κανείς την πόρτα στην κοινότητα, τι προϋποθέσεις υπάρχουν γι’ αυτό και τι έχουμε να κάνουμε εμείς - έστω και σε μελλοντική φάση. Τι συνιστά το ρόλο του οικοδεσπότη και τι του μουσαφίρη; Παρόλα αυτά, την αγωνία ως προς το “τι γίνεται εδώ;” και κάποιες στιγμές και την αίσθηση ματαίωσης δεν την αποφύγαμε.
Ποιά ήταν όμως η διεργασία της 2ης εβδομάδας; Στο Σώστη μη έχοντας τόπο να σταθούμε, βρεθήκαμε σε έναν μη-τόπο, ενώ αντίστοιχα στον Ίασμο και τις Σάπες επιλέξαμε να στραφούμε σε κάτι πιο γνώριμο (τις πλατείες απ’ όπου είχε ξαναπεράσει το βαν κατά την ανοιξιάτικη δράση).
Σημαντικά ζητήματα αφορούσαν: τον καημό (Ίασμος) και το πως μιλιέται ο πόνος ή για την ακρίβεια το πως τραγουδιέται (Σάπες), το φύλο με έμφαση αυτή τη φορά στον αντρικό ρόλο - στη συνάντηση στον Ίασμο συμμετείχαν αποκλειστικά αγόρια, ενώ στις Σάπες δόθηκε έμφαση στη σχέση μεταξύ αντρών, ανατρέποντας ένα από τα βασικά στερεότυπα ως προς τα φύλα, όπου η τρυφερότητα παρουσιάζεται συχνά ως αποκλειστικά γυναικείο προνόμιο.
‘Ετσι, κατά μία έννοια η 1η με τη 2η εβδομάδα αλληλοσυμπληρώθηκαν ως προς το φύλο. Στο Δέκαρχο είχε δοθεί έμφαση στη δύναμη των γυναικών, στις Σάπες στην τρυφερότητα των αντρών. Παράλληλα προχώρησε και ο διάλογος ως προς τη σχέση “μειονότητας-πλειονότητας”, όπου στον Ίασμο η συνδιαλλαγή μεταξύ μειονότητας απέκτησε χαρακτήρα “εσωτερικού διαλόγου” και προχώρησε ένα βήμα παραπέρα με τη συμμετοχή μιας γιαγιάς-μεταφράστριας από τα τουρκικά στα ελληνικά, ενώ στις Σάπες αναδύθηκε μία επιπλέον φωνή, αυτή των παλλινοστούντων. Ενώ στον Ίασμο είχαμε μετάφραση, στις Σάπες στηριχθήκαμε σε μια άλλη γλώσσα, δίχως λέξεις, βασισμένη στην κίνηση και τα βλέμματα. Στη συνάντηση αυτή δεν προέκυψε ιστορία προς αφήγηση, ήρθε όμως το τραγούδι στο τέλος να εμπεριέξει την ψυχή έμπρακτα. Ώθηση στη συμμετοχή μας στις Σάπες έδωσε και η παρουσία-συνεργασία ενός παλαιότερου συνεργάτη των ΔΕΝ, ο οποίος είναι κάτοικος της περιοχής και άρα κατά μία έννοια εκπροσωπήθηκε από αυτόν ο ρόλος του “οικοδεσπότη”.
Ενδιάμεσα τα περάσματα από Σάπες, Ίασμο, Μέση, Γλαύκη και Πάχνη έφεραν έντονα στο προσκήνιο το ζήτημα της σχέσης, ως προς το παρελθόν - παλαιότερα μέλη των ΔΕΝ που τώρα είναι πλέον νέοι ενήλικες - αλλά και το παρόν, δίνοντας μια ευκαιρία για γεφυρώματα, τα οποία έχουμε ευθύνη να προχωρήσουμε περαιτέρω.
Σ’ αυτό το σημείο βρισκόμαστε λοιπόν κατά το κλείσιμο της 2ης εβδομάδας του βαν, όπου η ομάδα φαίνεται να διαπραγματεύεται τρόπους πλεύσης σε διαφορετικές καιρικές συνθήκες, καθώς το ευρύτερο κοινωνικό πεδίο ως άλλη θάλασσα καλεί για εμβάθυνση τόσο σε “συστήματα” νηνεμίας, όσο και τρικυμίας. Στο πλαίσιο αυτό, απαραίτητο στοιχείο αποτελεί η αξιοποίηση της έννοιας της αμεσότητας, του “εδώ και τώρα” δηλαδή.
