Πολλαπλές αφηγήσεις της ομάδας εμψυχωτών
...στο ποτάμι
ΕΙΚΟΝΕΣ ΣΥΝΥΠΑΡΞΗΣ
Η πρώτη εβδομάδα ήταν η γνωριμία, η επαφή, το καινούριο-άγνωστο, Πρέπει να πάρει τον τίτλο "η συνύπαρξη", γιατί δοκιμαστικέ πολύ η συνύπαρξη! Πέτυχε η συνύπαρξή χάρη στο καλό συντονισμό και την άμεση παρέμβαση-εμψύχωση αυτού που μας έφερνε το ποτάμι.
ΕΙΚΟΝΑ 1: Πέτυχε όταν μέλη διαφορετικών κοινωνικών ομάδων εντάχθηκαν, παρόλο τον φόβο αποκλεισμού στα μάτια και την σιωπή όταν έπρεπε να μιλήσουν για τον τόπο τους, και παρόλο που μοιραστήκαμε ένα μυστικό (ψέμα) μιλώντας με τα βλέμματα. Δεν ήταν εύκολο να αποφύγουμε τα σχόλια. Κι όμως στην συνεχεία εντάχθηκαν, αφού έγινε διεργασία ομάδας και αφού η φύση και το παιχνίδι ενώνει με αόρατους κρίκους δεν μας έμεινε τίποτα πάρα να συνυπάρχουμε.
ΕΙΚΟΝΑ 2: Η πρόκληση της ένταξης παρέμεινε ίδια, όμως αυτή τη φορά έπρεπε να μάθουμε να συνυπάρχουμε και με τα ερπετά. Πάλι μέσα από διεργασία βγήκε ένα τραγούδι, μια έκκληση στο φίδι (νερόφιδο) να φύγει από το δεντράκι για να κάνουμε και εμείς μπανάκι, αλλά ήταν μάταιο αρχικά, έτσι μάθαμε να συνυπάρχουμε, έχοντας πάντα σεβασμό προς την φύση, και μοιραστήκαμε τον χώρο πηγαίνοντας λίγο πιο κάτω.
ΕΙΚΟΝΑ 3: Παίρνουμε μια γεύση του τι σημαίνει “επιλέγω να συνυπάρχω”, όταν μας επισκέφθηκε μια ομάδα από μεγαλύτερα παιδιά και τελικά δεν τους άρεσε η δίκη μας πλευρά του ποταμού όπου ήταν τα μικρότερα παιδιά. Εδώ είχαμε την θέληση να μοιραστούμε τον χώρο, αλλά δεν είχαμε της ίδιες ανάγκες.
ΕΙΚΟΝΑ 4: Με διάθεση για πειραματισμό, αναρωτιόμαστε: Μπορούν άραγε όλες μαζί οι ομάδες να μοιραστούν τον ίδιο χώρο; Και ναι, μπορέσαμε πάνω από 40 παιδιά να κάνουμε μαζί μπάνιο και σιγά-σιγά να γνωριζόμαστε και να μπλέκουμε μετάξι μας, ανεξάρτητα από ομάδα και ηλικία, γιατί μας ένωνε το νερό.
Η ΑΙΣΘΗΣΗ
Τι αίσθηση μας άφησε η πρώτη εβδομάδα; Ήταν χαλαρή από άποψη δομής και κυλούσε πραγματικά με την ροή….
Με ενέργεια και πολύ χαρά,
ξεκινήσαμε τα θερινά.
Γνωρίσαμε παιδιά δροσερά
αλλά και από τα βουνά,
από κάμπους και λιβάδια,
που ήταν όλα τους σα χάδια.
Αρχαίοι, νέοι και παλιοί
συμφώνησαν όλοι μαζί
τον τόπο να γνωρίσουνε
με αγάπη να τον γεμίσουνε.
Με της στέρνας τον πηλό,
μάθαμε του τόπου το μυστικό,
με παιχνίδια και πολλές βουτιές
όλοι γευτήκαμε της φύσης τις χαρές.
Καταφέραμε τον χώρο μας αρμονικά να μοιραστούμε
και μεταξύ μας ανέμελα να εμπλακούμε.
Η βδομάδα κύλισε όμορφα και απλά
και παρατηρώντας τα διαφορετικά παιδιά
νιώσαμε τι θέλουν, τι ζητάνε
για να ξέρουμε και εμείς που θα τους πάμε.
ΓΝΩΡΙΜΙΑ – ΜΕΤΑΞΥ ΜΑΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟ
Η πρώτη εβδομάδα ήταν αφιερωμένη στη γνωριμία, μεταξύ μας αλλά και με τον τόπο. Τρεις διαφορετικοί τόποι έγιναν ένας στο ποτάμι. Είδαμε πώς να μην φοβόμαστε το διαφορετικό, μάθαμε να εντάσσουμε και να εντασσόμαστε και αναζητήσαμε πώς θα ακολουθήσουμε την ροή τις επόμενες εβδομάδες. Με γοργόνες και γοργόνους μαζί, μάθαμε πώς να συνεργαζόμαστε για να παρακαλέσουμε το φιδάκι να φύγει από το δεντράκι, να μπορέσουμε και εμείς να κάνουμε μπανάκι. Γεμίσαμε τις τσάντες μας πηλό και φαγητό, και βουρ για το νερό, με έφηβους παρέα κάναμε κουβέντα ωραία, την διαδρομή μας σχεδιάσαμε για την επόμενη εβδομάδα και υποσχεθήκαμε στο Νέστο τραγούδια να πούμε ωραία. Τρεις ομάδες παιδιών έγιναν ένα, τα όρια μας είπαμε να δοκιμάσουμε κάνοντας κοινή βουτιά. Τελικά όλα είναι εφικτά αρκεί να υπάρχει καλή διάθεση και ένα φιλόξενο μέρος για όλους μας.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ
Έχουμε συνηθίσει η πρώτη εβδομάδα της θερινής δράσης να είναι αφιερωμένη στη γνωριμία μεταξύ παιδιών, εμψυχωτων, τόπου και φύσης. Δεν έλειψαν οι δύσκολες στιγμές, συναισθήματα στεναχώριας. Όπου γνωρίζαμε τα παιδιά λόγο προηγούμενης συμμετοχής σε δράσης ήταν όλα λίγο πιο χαλαρά, και αυτό ήταν πολύ βοηθητικό στη διεργασία της ομάδας. Όσο περνούσαν οι μέρες τα πράγματα γινόντουσαν όλο και πιο εύκολα. Για τα περισσότερα παιδιά που ήρθαν ήταν η πρώτη τους φορά, ενθουσιάστηκαν που πήγαμε στη στέρνα και πήραν μια γεύση από τον φυσικό πηλό του τόπου. Επίσης τους άρεσε πάρα πολύ το ποτάμι, κι αυτό έφερε χαρά και κουράγιο να συνεχίσουμε με μεγαλύτερη όρεξη. Στο τέλος της βδομάδας πειραματιστήκαμε στο διαφορετικό – ενώσαμε και τις τρεις ομάδες. Αυτό είχε καλό αποτέλεσμα, τα παιδιά συνεργάστηκαν και μοιράστηκαν τον ίδιο χώρο χωρίς να υπάρξει κανένα θέμα. Επίσης τα μεγάλα παιδιά βοηθούσαν τα μικρά, αλλά κι αυτά ανταπέδιδαν με τον καλύτερο τρόπο που μπορούσαν.
Η ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΩΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ
Η πρώτη εβδομάδα της δράσης μας όπως είναι και λογικό ήταν αφιερωμένη στην γνωριμία και δοκιμασία “με πολλές έννοιες”. Τα παιδιά και οι νέοι γνωρίζονται μεταξύ τους, γνωρίζουν καινούργιους τόπους, δοκιμάζουν νέους τρόπους συνύπαρξης, εμείς γνωριζόμαστε με καινούργια παιδιά, δοκιμαζόμαστε σε καινούργιους συνδυασμούς εμψυχωτών που πιστεύω είναι πολύ βοηθητικές. Ένα πολύ σημαντικό βίωμα είναι το πόσο εύκολα δένονται και συνυπάρχουν παιδιά από διαφορετικές περιοχές μέσα σε μια ομάδα. Είναι ιδιαίτερα συγκινητική η εμπιστοσύνη, ο σεβασμός και η αγάπη που δείχνουν τα παιδιά προς τους εμψυχωτές και αυτό δίνει κουράγιο, δύναμη και όρεξη για καλύτερα αποτελέσματα. Παρόλο που ξεκίνησε με άγχος η εβδομάδα, κύλησε ήρεμα και όμορφα όπως κυλάει και το νερό στο ποτάμι. Όλα μοιάζουν να είναι αποτέλεσμα τόπου και διάθεσης.
Ο ΤΟΠΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ
Γι ακόμα μια χρονιά στο Νέστο, σε ένα τόπο που διδάσκει συνεχώς νέα πράγματα, που ανοίγει ορίζοντες και μας γεμίζει ζεστασιά, χαρά, παιχνίδι… αλλά και δυσκολίες- λύσεις! Μια αίσθηση ενός μεγαλώματος, του καθενός αλλά και της ομάδας εμψυχωτών. Ο Κομφούκιος έλεγε ‘Μόνο οι πιο σοφοί και οι ανόητοι δεν αλλάζουν’ - άρα είμαστε σε καλό δρόμο. Τα παιδιά πολλά, αλλά όλα με μια λαχτάρα να κάνουν βουτιές και να περάσουν ευχάριστα. Η ομάδα των εμψυχωτών και των παιδιών μοιάζει να συμβαδίζει στη διάθεση. Όλες οι ομάδες έψαχναν να γνωρίσουν τον ‘τόπο’ τους, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Οι ανακαλύψεις πολλές όσο και οι ‘Μπαφαμάρες’….
«Περάσματα»: η 1η εβδομάδα δράσεων του βαν των ΔΕΝ
Από νερό είναι το ποτάμι.
Κάθε του κύμα είναι από νερό.
Είτε ποτάμι είσαι, είτε κύμα
πάντα είσαι νερό.
(Καμπίρ)
Η πρώτη εβδομάδα δράσεων του βαν κύλησε ομαλά, όχι βέβαια δίχως απρόοπτα. Αποτελούμενη από δύο σταθερά μέλη και δύο εναλλασσόμενα, η ομάδα επισκέφτηκε την Πάχνη, το Σούνιο και το Δέκαρχο, προσεγγίζοντας ενδιάμεσα σε μια απόπειρα πρόγευσης του πεδίου και άλλους τόπους (όπως τη Γενισσέα, τη Γλαύκη, τον Ίασμο και το Σώστη). Ανά επίσκεψη φροντίζαμε να ερχόμαστε σε επαφή με άτομα που γνωρίζουν το εκάστοτε χωριό, με λίγα λόγια δώσαμε έμφαση στη σχέση μας με διαφορετικούς διαμεσολαβητές. Η σχέση αυτή σε κάποιες περιπτώσεις λειτούργησε, σε άλλες όχι.
Οι δράσεις μας στους παραπάνω τόπους συμπεριλάμβαναν διαφορετικές μορφές τέχνης με έμφαση στην αφήγηση παραμυθιών/ ιστοριών και δραστηριότητες μυθοπλασίας.
Κατά την ανάπτυξή τους φάνηκαν απαραίτητες δύο βασικές δεξιότητες, οι οποίες καταρχήν αφορούν παράλληλα και μορφές επίγνωσης:
- η αναγνώριση του απροσδόκητου ως βασικό παράγοντα οργάνωσης του πεδίου, και
- η αξιοποίηση της έννοιας της «αποδόμησης» κατά το σχεδιασμό και το ξεδίπλωμα των δρώμενων.
Και οι δύο παραπάνω δεξιότητες συνομιλούν άμεσα τόσο με τη ρευστότητα της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου στο κοινωνικό/περιβαλλοντικό πλαίσιο, όσο και με τη ρευστότητα που χαρακτηρίζει την ίδια τη φύση των κινητών μονάδων.
Τα θέματα που αναδείχθηκαν από τις δραστηριότητες με παιδιά κι εφήβους (κι ενίοτε με την έμμεση συμμετοχή ενηλίκων) στην Πάχνη, το Σούνιο και το Δέκαρχο αφορούσαν: το φύλο, τη σχέση ανηλίκων-ενηλίκων, τη διαφορετικότητα ως προς τη θρησκεία και την καταγωγή, την έννοια της δύναμης, τα πρότυπα και στερεότυπα ως προς όλα τα παραπάνω και ιδιαίτερα το φύλο. Σταδιακά, από το άμορφο περάσαμε στο μορφοποιημένο, από το μη-λόγο ή την απόκρυψη του λόγου ή το συγκρουσιακό λόγο στο δομημένο λόγο, από την πλήρη απουσία της “πλειονότητας” (και τη σύγχυση ως προς το ποιός ανήκει που) περάσαμε στην εμφάνισή της, από την απουσία των ενηλίκων και την παρουσία τους στην περίμετρο στη συμμετοχή τους, από το “είμαι κάπου αλλού” στη σύγκρουση κι από εκεί σε μια αίσθηση – ενσωματωμένης στα πράγματα – δύναμης.
Βασικό σημείο αναφοράς των δράσεων το βαν, το οποίο εκφράζει και έμπρακτα τη σημασία της κίνησης. Η κινητικότητα αυτή, αποτελεί μια βασική δεξιότητα προσαρμογής εν καιρώ “περασμάτων”, δηλαδή μετάβασης.
Εν κινήσει για τη δεύτερη εβδομάδα δράσεων λοιπόν…
